Ooh, ik kan altijd zo uitkijken naar een lunch of diner bij mijn ouders. De liefde voor lekker eten heb ik van hun meegekregen. Ze besteden altijd veel aandacht aan het eten en dat proef je. Zo is mijn vaders speltbrood één van mijn favorieten. Dit recept stond dan ook hoog op mijn wensenlijstje om eens te maken.
Laatst mocht ik met een paar foodie friends koken in de Culinaire boerderij van Hof van Saksen. Even weg zonder man, kids en 2 dagen achter elkaar koken in de meest fantastische keuken die je kan bedenken. Wat een feest! Een ideaal moment om mijn vaders recept uit te proberen, want dit brood verdient liefde, aandacht en tijd…
Een paar dagen voor mijn vertrek ging ik even bij mijn ouders langs voor een brood instructie. Niks geen kopie of print van het web: “Lindje, ik heb het recept even voor je opgeschreven”. Hoe vaak gebruik jij nog een met de hand geschreven recept? Ik gooi die brief nooit meer weg en hoop dit fantastische speltbrood nog vaak te maken.
Zelf speltbrood maken
Wat heb je nodig:
- 600 gram speltmeel
- 10 gram zout
- 25 gram zonnebloempitten
- 25 gram pompoenpitten
- 6 gram gedroogde gist
- 460 gram warm water
- 1 ei
- garnering: speltvlokken, zonnebloem- en pompoenpitten
- extra nodig: grote kom, kleine kom en bakblik (groot cakeblik)
Hoe maak je het klaar:
- Doe de gist en het warme water in de grote kom en laat oplossen.
- Meng in de kleine kom het meel, zout en de zonnebloempitten en pompoenpitten door elkaar.
- Voeg vervolgens het droge mengsel bij het natte mengsel. Meng door elkaar met een houten pollepel. Daarna kneden tot een soepel deeg. Afdekken met de kleine kom van het droge mengsel.
- Laat 10 minuten staan. Herhaal het proces van kneden, afdekken en 10 minuten laten staan in totaal 3x. Hierna moet je een mooie stevige bal hebben. Opnieuw afdekken en 1 uur laten rijzen (afgedekt door kleine kom).
- Haal het deeg uit de kom en druk met je knokkels de lucht uit het deeg.
- Bestuif je werkblad met bloem en leg de deegbal erop. Het deeg platduwen en de linker- en de rechterkant uitrekken. Vouw beide kanten naar het midden. Draai het brood een kwartslag, wederom de linker- en de rechterkant uittrekken en opnieuw naar het midden vouwen. Nu heb je als het goed is vanzelf een broodvorm gekregen.
- Leg het deeg met de gevouwen kant (lees: naad) in de ingevette bakvorm, zo ligt de mooie kant boven. Bij mij was het brood smaller dan het blik, geen enkel probleem. Smeer de bovenkant van het brood in met een losgeklopt eitje en strooi de pitten en speltvlokken erover. Druk voorzichtig aan met je hand, zodat ze niet loslaten. Laat het deeg voor de laatste keer rijzen 30-40 minuten.
- Afhankelijk van je oven, verwarm je deze voor op 200 of 180 graden. Ik heb een heteluchtoven dus kies voor 180 graden en bak het brood in 45 minuten bruin. Haal het brood uit het blik, even erop tikken, als het hol klinkt is het brood gaar. Zo niet, dan zet je deze nog even terug in de oven.
Tip van mijn vader: het brood eerst laten afkoelen voor je het snijdt dat bevorderd de malsheid.
Nieuwsbrief – Wil je mijn tips en recepten om makkelijk, bewust en vooral lekker te eten in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.
Dat is een mooi recept voor speltbrood, ik ga het eens maken.
Ik zou ook zeker het handgeschreven recept bewaren, ik kreeg er laatst eentje van oma en was er net zo blij mee als jij met het recept van je vader: ontroerend haast dat ze ‘al die moeite’ doen om het met een pen netjes op te schrijven, terwijl dat een aantal jaar geleden de normaalste zaak van de wereld was natuurlijk.
Die handgeschreven recepten gaan bij mij in een mapje, die raak ik nooit meer kwijt.
Ik heb sinds kort een broodbakmachine met programmeer-functie, dus ik kan dat ‘3x kneden en rusten’ erin zetten en dan eens kijken of dit recept ook lukt op de ‘luie en moderne’ manier :-)
Marianne
Hoe is dat gegaan met de machine? Gewoon alles erin en laten werken? Hoor het graag. Groet Gerda
HI Gerda, ik heb het brood niet in de machine gemaakt.
Klinkt goed!
Kan je spelvlokken of havervlokken ook vermalen als bakmeel?
Hi Mariëlle, dat weet ik niet zeker. Dat zou ik bij een bakker moeten navragen. Groeten, Linda
Waarom moet er een ei in?
Ik bak volkorenbrood en andere broden maar doe daar nooit een in.
Hi Liliane, het ei gaat niet in het deeg maar zorgt ervoor dat de speltvlokken op de bovenkant blijven plakken. Je kunt het ook weglaten als je dat wilt. Gr. Linda
in dit recept zit veel te veel water… je krijgt nu geen deeg maar een heel nat goedje. ik lees overal dat het uit 60% meel moet bestaan dat is in uw recept niet het geval
HI Wieteke, ik heb dit recept al meerdere keren gemaakt en mijn vader maakt dit wekelijks. De hoeveelheid water is niet te veel voor dit recept. Probeer het zelf anders uit en dan zal je het zelf kunnen ervaren. Ik ben benieuwd met welk recept je deze vergelijkt. Geen enkel recept voor brood is namelijk hetzelfde en dat geldt niet alleen voor brood. Hartelijke groeten, Linda
nog een vraagje, kan je het ook een nacht laten rijzen?
Hi, dat heb ik zelf nog niet eerder uitgeprobeerd. Je moet iedere keer het deeg kneden, dan lukt dan niet. Maar je kan het natuurlijk altijd proberen.
Hoi Linda,
Sinds een week of twee ben ik al eens wat in de weer met jou recepten. Het is constant smullen, zelfs voor de kinderen! Ik gaf ze altijd volkoren ontbijtkoek mee naar school (lekker verantwoord, dacht ik!) tot ik erachter kwam waarom ze die koek zo lekker vonden! Het hoofdbestanddeel blijft glucosestroop (!!) en er zit maar 19% volkoren” iets” in. Wat een troep zeg. Dit moest gezonder, maarja, het moet natuurlijk ook lekker blijven.. Nu ben ik aan het experimenteren met je banaan havermoutkoekjes met chocolade, mjammie, en de muesli repen. Alles valt in de smaak en ze nemen het graag mee naar school! De havermoutkoekjes met banaan snij ik ook in repen en spreid de nog warme chocolade hierover uit, zalig tussendoortje. Maar nu even over je speltbrood. Ik ben er vanmorgen mee aan de slag gegaan en toen ik halverwege was, kreeg ik mijn twijfels… Doe ik normaal niet ook boter en honing in het deeg? Wat zonde van het meel, dit brood zal niet te eten zijn! En het bleef bij mij wel wat plakkerig ook, maar wat rijst het goed op deze manier! Enfin, drie uur ( en een beetje) later, komt daar toch een mooi broodje tevoorschijn!! Jammer dat ik geen foto kan uploaden, maar hij is echt prachtig geworden! En de smaak? Ik mis er niks aan, zalig! Dan te bedenken dat ik de pitten en vlokken nogg niet eens heb toegevoegd, want mijn kinderen houden niet van stukjes! Maar dan nog, verschrikkelijk lekker, met zo weinig ingrediënten! Ik kan het iedereen aanraden! Bedank je je vader voor het recept??
Lieve Irene, wat maak jij mij blij met deze reactie! Dank je wel. Enne, ik zal mijn vader informeren.
Zou ik het speltbrood ook in de broedmachine kunnen doen en zo ja, kan ik dan alle ingrediënten er gelijk ik doen?:)
Hi karin, ik heb geen idee om eerlijk te zijn. Probeer het eens uit en laat het mij weten. Gr. Linda
Hallo Linda,
Bedankt voor dit super recept!
Het is absoluut niet te droog of te nat, lekkere pitjes erdoor en ook sesamzaad ( doe ik), het brood blijft geweldig lekker, maar is wel met 2 dagen op omdat we er niet af kunnen blijven!!! Dit is een blijvertje hoor!!
moet het geen 360 gr water zijn ipv 460?
Ben bezig en ik moet meel toevoegen.
Bij mij is 460 gram water altijd goed. Maar kijk natuurlijk altijd naar je eigen deeg. Als deze te nat is, voeg gerust meer water toe. Succes en ik hoor graag hoe het smaakte.
Ik voegde er nog wat meel bij. Het is heel hoog gerezen en staat nu lekker te ruiken in de oven. Kan niet anders dan lekker zijn.
Gelukkig! Eet smakelijk.
Al een paar keer dit brood gemaakt, echt een topper. Ik doe al het kneed werk in de kom met bamboo spatel van de rand naar het midden en dan kom draaien. Dus geen geplak aan de handen. Ook het laatste kneedwerk en dan in het bakblik laten glijden. Gaat geweldig.
Geweldig recept. Echter ben ik niet helemaal zeker van de hoeveelheid water die er bij moet. Is het mogelijk om de ingredienten in een broodbakmachine te gooien?
Hi Wilma, de hoeveelheid water klopt hoor. Mijn vader maakt dit recept elke week namelijk. Daarbij is het al door veel mensen gemaakt. Ik weet niet of het in de broodbak machine kan, dat heb ik zelf nog nooit gedaan. Het leuke aan dit recept vind ik juist dat je zelf mag kneden. Gr. Linda
Is het probleem van iedereen met te nat deeg misschien de verwarring in het recept met gram of ml water? Er staat 460 gram! water. Moeten dit geen milliliters zijn? 460gram water is meer dan 460ml water.
De hoeveelheid water klopt gewoon. Dit recept maakt mijn vader wekelijks en is al door heel veel volgers gemaakt. Gr. Linda
Wat 460 gram water al niet losmaakt! ;-)
@Janneke: de soortelijke massa van water is 1 (1 cm3 water weegt 1 gram)
Dus voor water geldt dat 460 gr water net zoveel is als 460 ml/cc/cm3 water.
Voor andere vloeistoffen met andere soortelijke massa’s kun je gewicht en volume dus niet zondermeer gelijkstellen.
En vaders hebben altijd gelijk…
ik word zo wel heel nieuwsgierig naar dit speltbrood, ik ga het ook proberen!
groet, Jan
Nou, het was even wat experimenteren met hoeveelheden water en gist, maar ik kan de vraag over de broodbakmachine beantwoorden; je kunt dit brood wel in een broodmachine bakken, maar dan moet je de hoeveelheid water aanpassen. Bij 460 gr water zakte het in, nadat het tegen de bovenkant van de deksel plakte. Bij mij is 370 a 380 gr water de ideale hoeveelheid voor de bbmachine. Ik heb er 7 ipv 6 gr gist van gemaakt, gewoon 1 zakje. Het brood rijst wel 200%! Het blik is voor 1/3 gevuld met deeg en het brood groeit tot aan de rand! Heerlijk! Ik gebruik 300 gr speltbloem en 300 spelt volkoren.
Wauw Jan, te gek dat jij zo aan het experimenteren bent geslagen. Ik begrijp hieruit dat je de fase van rijzen over hebt geslagen toch?
Ik hoor het graag.
Ja dat experimenteren zit er diep in bij mij, ik ben niet zo goed in het precies volgen van het recept… ;-)
Het rijzen heb ik niet overgeslagen, maar dat gaat met de broodbakmachine volgens een vast geprogrammeerd systeem. Ik gebruik op mijn Silvercrest machine programma 3, volkoren. Daar zitten twee rijs momenten in. 25 minuten rijzen na de eerste kneedsessie, 70 minuten na de tweede kneding. Dus die bewerkingen die jij er op uitvoert zoals platmaken, uitrekken en vouwen kan ik dus niet doen. Dat is waarschijnlijk de reden dat er veel minder water in moet als je het machinaal bakt.
Zo blijft brood bakken spannend!